Độ rọi là gì? Đơn vị đo, công thức tính độ rọi lux và các ứng dụng thực tiễn

 

Chúng ta vẫn thường nghe tới cụm từ Quang thông Lumen (Lm), độ rọi Lux mỗi khi nhắc đến các thiết bị chiếu sáng và đặc biệt khi cần thiết kế hay thẩm tra dự án chiếu sáng cho công công trình của mình. Vậy thực chất độ rọi Lux là gì? Các thông số này có vai trò quan trọng ra sao khi lựa chọn đèn led? Cùng Ktigon tìm hiểu kỹ hơn qua bài viết này nhé!

 

Độ rọi Lux là gì? Cách tính độ rọi Lux ra sao?

1. Độ rọi là gì? Lux là gì?

Độ rọi và Lux là những cụm từ thông dụng mỗi khi nhắc đến khả năng chiếu sáng của bóng đèn. 

1.1. Độ rọi là gì?

Độ rọi (illuminance) là thuật ngữ mô tả phép đo lượng ánh sáng chiếu vào và lan tỏa trên một diện tích bề mặt nhất định. Độ rọi cũng tương quan với cách con người cảm nhận độ sáng của khu vực được chiếu sáng. Nói cách khác, độ rọi chính là quang thông trên diện tích, là vùng không gian mà con người có thể cảm nhận được ánh sáng mạnh hay yếu.

• Độ rọi có đơn vị đo là: Lux(lx).
• Ký hiệu của độ rọi là: E
• American Customary units: 0.0929 fc.
• CGS units: 10−4 phots.

Độ rọi (lux) được đo bằng các công cụ như máy đo độ sáng T-10A hoặc T-10MA của Konica Minolta Sensing (lux), Máy đo độ sắc màu CL-200A, Máy đo độ sáng CRI CL-70F hoặc máy quang phổ độ rọi CL-500A.

Độ rọi là một tiêu chí quan trọng hàng đầu khi bạn lựa chọn đèn pin hiện nay. Việc lựa chọn đèn có độ rọi phù hợp sẽ giúp không gian chiếu sáng được tốt nhất với nhu cầu sử dụng.

1.2. Lux là đơn vị đo gì? Các ứng dụng của Lux trong cuộc sống

Lux (ký hiệu: lx) là đơn vị đo độ rọi của hệ đơn vị Quốc tế (SI). Lux được sử dụng trong trắc quang học nhằm đánh giá chuẩn xác nhất cường độ ánh sáng cảm nhận được. Lux là một đơn vị dẫn xuất trong SI, được định nghĩa từ các đơn vị "cơ bản" hơn.

Lux là đơn vị đo lường công suất ánh sáng trong một khu vực nhất định, hay đơn giản được gọi là cường độ ánh sáng. Đây là một đơn vị thích hợp để đo độ sáng của chùm sáng tập trung trong một khu vực như trong hải đăng, đèn chiếu sáng hoặc đèn pin. Một đèn rọi có chùm sáng tập trung trong một khu vực nhỏ, chiếu xa được coi là rất sáng và có độ lux cao, trong khi thiết bị có độ lux thấp cho ánh sáng truyền đi khoảng cách ngắn hơn. Vì vậy tùy vào độ rọi mà bạn muốn chiếu sáng mà chọn loại đèn pin có độ lux phù hợp.

Lux là tổng lượng ánh sáng tới trên một bề mặt.

 

2. Công thức để tính độ rọi Lux

Công thức để tính độ rọi Lux.

Công thức tính độ rọi như sau:

• Theo quy chuẩn quốc tế thì độ rọi được tính bằng: E = Φ/S.
• Cụ thể: Độ rọi = (Công suất đèn (w) x Quang thông (lm/w) x số lượng đèn sử dụng) / Diện tích chiếu sáng (m²).
• Tức là: 1 lx = 1 lm/ m² (Lumen/ mét vuông).
• Trong đó số lượng bóng đèn cần dùng cho không gian = (Diện tích chiếu sáng (m²) x độ rọi tiêu chuẩn của bóng đèn) / (công suất đèn x quang thông). 
• Đặc biệt chú ý quang thông chính là hiệu năng chiếu sáng trên 1W của bóng đèn mà bạn đang dùng theo như thông báo từ nhà sản xuất.
• Hệ số phản xạ cho trần nhà, tường và sàn lần lượt như sau: 50%, 80%, 20%. Đây là phần trăm áp dụng với không gian văn phòng.

Lux còn được gọi thông dụng là độ sáng, thường bị nhầm lẫn với độ chói. Cả hai đều tương tự nhau, vì chúng đều là thước đo ánh sáng, nhưng lux tính đến khu vực trong khi lumen thì không.

Tìm hiểu: Độ chói có đơn vị là gì?

Từ các công thức tính độ Lux chúng ta có thể rút ra các nhận xét như sau. Nếu bóng đèn có quang thông càng cao và công xuất của chúng là như nhau thì khả năng chiếu sáng sẽ tốt hơn nhiều. Do đó số lượng bóng đèn cần dùng ít đi giúp bạn tiết kiệm chi phí mua sắm và tiêu thụ điện năng.

 

3. Độ rọi tiêu chuẩn của ánh sáng tự nhiên

Dưới đây là bảng tiêu chuẩn cường độ ánh sáng tự nhiên mà bạn có thể tham khảo.

Độ rọi tiêu chuẩn của ánh sáng tự nhiên.

• Khi mặt trời lúc bình minh và hoàng hôn thì độ rọi ánh sáng của nó khoảng 400 xl trong điều kiện thời tiết tốt.
• Độ rọi ánh sáng mặt trời trong những ngày bình thường dao động từ 32.000 - 100.000 lx.
• Độ rọi ánh sáng mặt trăng phản chiếu khoảng 1 lx.
• Độ rọi của các ngôi sao rơi vào khoảng 0.00005 lx.
• Ánh sáng của trường quay các đài truyền hình ộ rọi đạt khoảng 1000 lx.
• Độ rọi tại các văn phòng hay chung cư trong điều kiện tốt đạt 400 lx.

4. Độ rọi tiêu chuẩn cho ánh sáng trong nhà

Ở mỗi khu vực trong ngôi nhà sẽ có độ rọi khác nhau. Do đó chúng ta cần nắm rõ các tiêu chuẩn ánh sáng trong nhà để chọn bóng đèn sao cho phù hợp nhất. Dưới đây là độ rọi tiêu chuẩn ánh sáng trong nhà mà bạn có thể tham khảo:

STT	Không gian kiến trúc	Yêu cầu
		Độ rọi (lux)	Độ đồng đều	Chỉ số hoàn màu	Mật độ công suất (W/m²)	Giới hạn hệ số chói
1	Phòng khách	>=300	0.7	>=80	=<13	19
2	Phòng ngủ	>=100		>=80	=<8
3	Phòng bếp, nhà ăn	>=500		>=80	=<13	22
4	Cầu thang, hành lang, ban công	>=100	0.5
5	Tầng hầm, nơi đỗ xe	>=75

 

5.Lux và Lumen có gì khác nhau?

Sự khác biệt cốt lõi của Lux và Lumen có thể được tóm tắt như sau:

• Lux là thước đo độ rọi, tổng lượng ánh sáng chiếu xuống một bề mặt.
• Lumen là thước đo quang thông, tổng lượng ánh sáng phát ra mọi hướng từ đèn.
• Lux được tính theo diện tích mà thông lượng chiếu sáng (lumen) bao phủ. Ví dụ: Dùng ánh sáng 1000 lumen tập trung chiếu sáng khu vực có diện tích một mét vuông thì độ rọi ở đó là 1000 Lux. 
• Khi giữ nguyên Lumen thì độ rọi lux phụ thuộc vào diện tích chiếu sáng. Cùng nguồn sáng 500 Lumen chiếu sáng 1 mét vuông với 500 Lux nhưng chiếu sáng 10 mét vuông thì độ rọi chỉ còn 50 Lux.

Cần phân biệt rõ sự khác nhau giữa Lux và Lumen.

 

6. Nên chọn đèn Led có độ rọi Lux bao nhiêu?

Trước tiên khi bạn muốn mua đèn Led bạn cần am hiểu và phân biệt được Lux, Lumen. Tiếp đến là cân nhắc về mục đích sử dụng cho không gian nào, nhu cầu về chiếu sáng ra sao. 

Có thể tham khảo độ rọi Lux phù hợp cho một số không gian như sau:

Khu vực	Lumens
Phòng bếp	300-400
Phòng khách	400-500
Hành lang	300
Phòng ngủ	300-400
Nhà tắm, WC	500-600
Phòng đọc sách, thư phòng	400

 

Trên đây là bài viết Ktigon Led giới thiệu đến các bạn độ rọi Lux là gì và cách để chọn thiết bị chiếu sáng có độ Lux phù hợp nhất. Hy vọng các bạn sẽ tìm thấy những thông tin hữu ích cho mình. Và đừng quên ghé thăm Ktigon.vn để có thêm các thông tin hữu ích khác nhé!